Məlume ki, Avesta çı Otəşpərəston ( Mazda-Yasna, Zarətoştra) dini kitob bıə. Imən  məlum məsələye ki, çı İslam diniko bə na gırd çı İronə zıvonon din Otəşpərəstəti bıə. Çı Avesta kitobi nıvıştə bıə zıvon qədimə pəhləvi zıvone.

Avesta, bə kali mənbəon votəy, çəmə era bə na 4-nə həzosoronədə nıvıştə bıə. Im kitobi ənıvışt Zərduşt (Zarətoştra) peygəmbər bıə. Çı ım kitobi zıvon veni ıştə əloməton ısətən Tolışə zıvonədə oğətəşe.

Çəmə təğdim kardə video material ımi isbat kardedə. Umi hesemoni ki, çəmə ın qədə tədqiqat xarakterinə ko bə kali mobahisəninə məsəlon çorəro dəlil iyən isbaton vardero ve koməkəti iyən dastək bədo.

Otəşpərəstətiədə çı kali dini ayinon  nom to bə ısətnə devr mandə. Məsəlşun, otəşpərəstətiədə mardə odəmi həminə vaxtədə bə zəmin dəkandəşon ni. Im dinədə 4 onsor “ZƏMİN”, “OTƏŞ” , “HƏVO” , “OV” mogəddəs qəbul kərdə bıə. Zəmin mogəddəs bıe səbəbinə, insoni betov nay, əncax insoni aston zaminada ba mujon ka (dəkandəjone). Bə ım ğəbi otəşpərəstiədə “ASTA  DANA” votəşone. Arxeologiədə   bə ım ğəbi “KURGAN  ĞƏB” votedən. “ASTA” məlum məsələye ki, Tolışiədə isətən bənə “Astə” formədə mandə. “DANA” ısə  “vırə”, “məkon” məno dodə. Məsəlşun, “VILDAN” yəni çı vıli noə vırə.
Omid kardəm ki, çəmə bı barədə bə təhğiğaton davom bakan.