Xəyonət de “xəy” sıxani bino bedə, yəne “xəy nıdoə ko”, urosonkuən jıqo qıləy sıxan heste: har yavətiədə qıləy çoki heste! De çəmə votemoni, yəne ə “xəy” sıxan bə “xəyonəti” dılə jıqonə dəşə ni, har xəyonətədə qıləy xəy hukmən bəbe…..
Bə xəyot mandə xəyonət…
2005-minə sorbe, az qıləy tırkə “namizədi” “vıjniyə qərərqo” (seçki qərargahı) sədrbim, bı odəmi təbliğatiro xəyli “volontyor” (be pul təbliğat bardəkəson) qırdəm kardəbe, əğlon de sidqi-dıli bı koədə dast-poçəbin, peşo məlum be ki, çəmə “namizəd” kənoku bo təbliğati 12 həzo mənot “qrand” səşe, əmo çə pulədə bəmə, bo ko kardə əğılon 1 kopikən xarc kardəşni, ım həminə xonəxo bə duston xəyonətbe, əmə maştə bə ko, şanqo bə kə poyi – piyada şedəbimon, çoştə, şanqonə deştə cifi puli hardedəbimon, əmo həminə xonəxo “puli rosne zınedənim, həni kədəən bo havate hiççi mandə ni” votedəbe, əlğərəz, ımən çı xəyonəti qıləy formaye, bı koədə xəy çiç be? Az həni çə həminə odəmi bə hiç ko penımandim, ə 12 həzo orəxəy şe, əmo çəy xəyonət soron dırozi bəjye….
….Bə duston xəyonət voteyədə kali dəmərəson jıqo zınedən ki, bı sıxani qornə şıməku uzr pidəme, dusti bə dusti ailə peraşye duston aradə xəyonət hisob bənine. Ne, əv xəyonət ni, əv xəyonətisəən bə peye, əv benamusətiye, xəyonət dusti bə puli həvateye, xəyonət dusti bətı etibo kardə sırron bə co kəsi edaşteye.
Xəyonət! Ən qonə Xəyonət duston kardə xəyonəte, odəm dışmeniku ıştəni çaş karde zınedə, əmo botıro bənə bıyə ğurbin bə dustiku xəyonət vindeyədə odəm zınedəni çiç bıkə, ıştə dardi bəki bıvoto….
…Xəyonəti qıləy formaan bə milləti, bə zıvoni xəyonəte, ım ruj 99 faiz tolışə xıyzonon deştə hırdənon co zıvonədə qəp jəydən, ısətnə əğlon veyni bənə tırki yol bedən, ım valideynon bə zıvoni xəyonəte, düze, ım odəmon ıştə xəyonəti sərəsedənin, boəvonro əğıli co zıvoni çok zıne tolışi zıvoni hiç nıznesə bə nave, ım dəmərəson bə zıvoni xəyonəte, əmo vindedəş ki, “navaşənon” bə zıvoni xəyonət kardedən, zınedəniş çiç bıvoti. Çiçe çəvon xəyonət? Vindəş i kəsi demı araş qıni, be bəzne qıno i poə mıkuye, ya vəlvələ, ya zəlzələ, az ım ko yodo bekardedəm, çə odəmi bəmı ehtiyocış beədə ıştəni bəy rosnedəm, Hilal Məmmədovi ko bımi subute, əy qəteyədə çəmə ara ve sərinbe, az bı sərinəti fik nıdome, “bə-orəxəy şə, yodo bekarde lozime” votme, ıştə daston bə pe kardıme, çı Hilal Məmmədovi bə zindon dəşə rujiku dessə bəçəy beşə ruji çəmə rujnomədə “Bə Hilal Məmmədovi Ozodəti” şuari iminnə səhifədə dome, har beşə numrədə çəy həxədə bo handəkəson nıvıştme, iqlə bə şuari qoroşnə bəmı bə təzyiqon bə kon tolışi bəbəysə, nəinki ə şuari peəqəti, lap rujnoməən dabasti, de təzyiqi ko danıvarde vindəkəson “bə rujnomə maddi dastək doydəmon, iqlə ə şuari peqət” votşone, bəyən rozi nıbim, yəne az ə şuari çı iminnə səhifə peqətəmbəy, ım bə tolışə milləti qıləy xəyonət əbi, az çə xəyonətiku vite zınəme, əmo kali navaşənon çə xəyonətiku vite zınedənin, demı çəvon ara qınedə, “davarde şe” vote zınedənin, bəştə ov-avlodon “bə rujnomə komək məbi” aspardedən, ım zehniyati odəmon i-dı xonəxo bəbəyn çı dardmon hestbe? Im zehniyati odımon aşmarde, orıxne bedəni, əvon bə sə dəşe pidəşonniki bə rujnomə dast qəte bə kisə ğadağa kardeyən bə zıvoni, bəçəy ozavzovne xəyonəte, xəyonət!….
…Ə ruji qıləy info pevılo be, “kisə” 2012-minə sorədə de video tayğəti (ifadə) votəşe ki, Hilal Məmmədov de Rusiyada jiyə “fılonkəsi” Azərbaycanadə separatizmi təbliğ kardedə. Be bəzne ki, həminə odəm çı sıxani ğıyməti sərəsedəni, ımən qıləy xəyonəte, bə Milləti xəyonət! Az çı ko səpe, de çəmə qıləy siprişi xayşi davardedəm, əmo bə odəmon, komon ki, bəştə milləti, bəştə zıvoni zıne-zıne xəyonət kardedən, ovardedəm: Bı dınyoədə hiç sırr dessə oxo sırr mandedəni, bəştə milləti xəyonət məkən….
Avesta Talysh 