Qədim Şumer ədəbiyyatında Tilos rəmzi cənnətin adı kimi keçir və araşdırıcı Piter Kornuelə görə Tilos – Dilmun cənnətinin digər adıdır. Tilmun/Dilmun isə – “ölmüşlərin ruhlarının o dünyada xoşbəxtliyi daddığı yer”dir. Məşhur araşdırıcı Kramer hesab edir ki, Dilmun – Allahlar monastırı mənasındadır və o Zaqros dağ silsiləsinin arxasında, İran ərazisində yerləşir. Çünki, epik rəvayətlərdə o, dağlar arxasındakı uzaq ölkədə – “Günəşin çıxdığı yerdə” yerləşir. Cənnət haqqındakı şumer mifinin öz tərcüməsinə əsaslanaraq Kramer, Dilmunu – “təmiz”, “nurlu” və “şəfəq saçan” torpaq kimi təsvir edir. Bu, “Ölməzlər ölkəsi” olmuşdur, oranın sakinləri nə xəstəlik, nə ölüm bilməzdilər. Qədim Şumer ədəbiyyatının bu yer cənnəti, heç şübhəsiz ki, Adəmin günah işlədənə qədər yaşadığı bağdır və bura xoşbəxtlik, hüzur yeridir və ən əsası təhlükəsiz yerdir («Генезис цивилизации. Откуда мы произошли…», Эксмо, M., 2002, səh. 267,271,275). Talış dağlarının ərazisindəki Dilmun ölkəsinin – “əhalisinin xoşbəxtliyi daddığı yer” adlanması, buranın əhalisinin elə, mənbələrdə “zamanı qabaqlamış və tam xoşbəxtliyə çatmış” Deyləmli olması deməkdir. İbn Xassula görə məhz deyləmlər, zamanı qabaqlamış və tam xoşbəxtliyə çatmışlar.

şəkildə Anbaran kəndi – Bobo Daud ocağı.